zaterdag 16 mei 2009

Marc De Bel, serendipity en genre-etiketten


Gisteren was de bekende jeugdauteur Marc De Bel te gast in onze bib. De toekomst van het boek kwam ter sprake, het e-book en het nadeel van het gedrukte boek dat het niet over hyperlinks beschikt. Vervolgens ging het over zoeken via google en het feit dat je tijdens zo een zoekactie soms ineens iets interessants tegenkomt, waar je helemaal niet naar op zoek was en dat dit internet zo boeiend maakt. De auteur merkte vervolgens op dat daar een specifieke term voor bestaat, maar hij kon niet op de naam komen (de titel van een plaat van de police?). Soit, het toeval wil dat net vandaag in DM Magazine een edito staat over de moeilijk te vertalen Engelse term 'serendipity', te omschrijven als 'de gave om door toevalligheden en intelligentie iets te ontdekken waar men niet naar op zoek was. Om zo waardevolle dingen te ontdekken'. In dit artikel stond nog een interessante quote: 'Het nadeel van Facebook, Twitter en zelfs internetnieuws is dat beoefenaars ervan zich eigenlijk in een 'eigen gelijk' niche nestelen, enkel nog lezen wat zogenaamd voor hen voorbestemd is'. Als we deze lijn verder trekken doen sociale bibliotheekcatalogi hetzelfde: na een zoekactie dadelijk uitvogelen welke andere boeken aan uw smaak zullen voldoen. Verder lees ik: 'Gewone kranten en magazines hebben het voordeel dat de lezer geconfronteerd wordt met artikels die hij niet verwacht, die zelfs niet bij zijn leefwereld passen, maar daar uiteindelijk toch een invloed op kunnen hebben'. Dit alles zet ons natuurlijk aan het denken. Ik herinnerde mij ineens die bibliothecaris die mij enkele jaren geleden vertelde dat hij geen genre-etiketten op zijn boeken wenste, omdat de lezer dan enkel boeken selecteert in het genre dat hem aanspreekt en niet meer bij toeval eens iets heel anders interessants ontdekt. Ik ben benieuwd naar reacties op deze invalshoek en het artikel (dat ik on-line enkel via mediargus te pakken gekregen heb).

5 opmerkingen:

  1. ter aanvulling: die plaat van de police was waarschijnlijk 'synchronicity'. Ik ken wel een cd van de Belgische groep 'Studio Pagol' met de titels 'serendipity'. Vroeg mij toen af wat dat betekende!

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Hm..dit is iets wat zich sowieso al voordoet: als je een krant of tijdschrift leest, lees je toch nooit alles? Je leest enkel de artikels waar je iets in herkent (woord, foto...)Het kan ook een voordeel zijn: door geabonneerd te zijn op bep. blogs ed. krijg je dikwijls ook andere invalshoeken te zien op iets waar je vooraf al geïnteresseerd in was.

    BeantwoordenVerwijderen
  3. juist! dat is het "serendipipity" wat een moeilijk woord, zeg!
    inderdaad ook niet makkelijk te vertalen...
    "toevalstreffer" misschien?
    met "treffen" in de betekenis van ontmoeten, ipv "raken".

    BeantwoordenVerwijderen
  4. Ben het absoluut eens met de adder onder het gras van het zich nestelen in een 'eigen gelijk' niche.
    De anti-genre-etiket-bibliothecaris heeft weldegelijk een punt. Een bibliotheek moet 'verrijken' en 'verschraling' tegengaan.

    BeantwoordenVerwijderen
  5. Je hebt in een bibliotheek nu eenmaal te maken met verschillende bibgebruikers. Deze leners komen oftewel gericht zoeken naar hun materialen of wensen via de bibliotheek een aantal nieuwe leesboeken of muziek aangereikt te krijgen die heden te dage gangbaar zijn maar die daarom niet altijd bekend zijn in hun leefwereld.
    Ik vind de genre-aanduiding op het leesboek zeker geen verschraling, integendeel voor veel leners is dit een hulpmiddel om hun gewenste genre terug te vinden. Volwassenen bepalen toch wel zelf wat ze willen lezen of wat ze willen ontdekken in de bib. Als je hierover nadenkt dan mag de bibliotheek eigenlijk helemaal geen enkele systematiek, rubricering of classificatie hanteren omdat je dan eigenlijk ook de boeken inhoudelijk een plaats geeft. Dit gaat dan wel erg ver natuurlijk...De bibliotheek moet hierin proberen de gulden middenweg te volgen en zich in de plaats van de leners stellen met
    voor iedereen wat wils ... dienstverlening van de bib in de breedste zin van het woord dan.
    Een beetje serendipity toepassen in de collecties maar ook optreden als sociaal netwerk met links naar soortgelijke onderwerpen of thema's die de lener zoekt.

    BeantwoordenVerwijderen